Veel gitaristen die op BRIDGE Guitar Festival spelen, zullen het beamen: gitaarspelen is een kwestie van een leven lang leren. Met een beetje geluk duwt een leraar je enigszins de goede richting op. De Nederlandse gitaarheld JB Meijers (hij speelt op zondag 2 juni op BRIDGE AROUND TOWN) geeft Niels een les, zonder dat er een gitaar aan te pas komt. “Ik heb altijd heel erg een do-it-yourself-houding gehad.” 

Iedereen die voor het eerst een gitaar ter hand neemt, wordt genadeloos geconfronteerd met z’n eigen onvermogen. Waar je als beginneling op bijvoorbeeld een piano al gelijk een best acceptabele toon kunt produceren, is dat op een gitaar radicaal anders. De allereerste aanslag klinkt -in mijn geval althans, in één korte krachtterm- ruk. Maar het mooie nieuws is: vanaf dat prille moment is je zoektocht begonnen. Voor veel gitaristen is het een doorslaggevend moment in hun leven, het spelen van die prille noten. BRIDGE Guitar Festival is een uitgemeten moment om te zien waar dat uiteindelijk allemaal toe kan leiden. 

Het bijzondere aan die zoektocht is dat je het uiteindelijk allemaal zelf zult moeten doen. Iedere skill die je hebt geleerd komt op je eigen conto. Elk concept dat je snapt, is je eigen verdienste. Dat maakt de ontdekkingsreis misschien niet makkelijker, maar de beloning wel zo bevredigend. De route van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam is er één met veel haltes. Velen stappen voortijdig uit. Anderen rijden er met een omweg naartoe. Voor sommigen blijven heel wat uitstapplaatsen voor altijd gesloten. 

De laatste jaren zijn er ongelofelijk veel hulpmiddelen bijgekomen voor degenen die de gitaar proberen te beheersen. Of het nu het meest populaire nummer, het vreemdste of het moeilijkste: er zijn altijd online steuntjes in de rug die je een heel eind op weg helpen. Je zou de bomen door het bos bijna niet meer kunnen zien, zoveel cursussen zijn er te vinden. Onze eigen Nederlandse gitaarheld JB Meijers heeft een tijd terug zelf een mooie boom geplant in dat bos. Zijn gitaarcursus ‘Gitaarspelen met JB’ is even helder, beknopt en raak als de naam van de lesreeks waarin hij allerlei stijlen ‘als een laborant onder de microscoop neemt.’  

De rol van docent heeft JB een beetje tegen wil en dank, vertelde hij toen ik hem onlangs sprak. Het idee was dat we elkaar online zouden treffen met de gitaar op schoot. Hoewel JB naar eigen zeggen zo’n tien uur per dag gitaar speelt, lag er -zul je net zien- dit keer bij hem geen gitaar binnen handbereik. Een echte leraar vindt hij zichzelf niet, zei JB. “Want ik kan me heel slecht voorbereiden. Maar mensen vinden vaak dat ik heel leuk over muziek kan lullen.” 

En dat is nou precies de vaardigheid waar een goede leraar over moet beschikken. Want de toonladders, de akkoorden, de vingerzettingen: die kun je allemaal wel ergens vinden en moet je ook echt zelf doorgronden wil je ze in je systeem krijgen. Maar inspiratie door iemand met kennis is een ongrijpbaar en onmetelijk waardevol gegeven waarvoor je toch echt iemand tegenover je moet hebben. Of dat nu live of online is. 

Na het gesprek met JB moest ik terugdenken aan mijn eigen gitaarleraren en hoe belangrijk ze zijn geweest voor me. Al was het maar om te merken dat degene die je tegenover je hebt echt het verschil kan maken. Naar lessen van mijn allereerste leraar keek ik iedere week enorm tegenop. De liedjes die hij me liet spelen, deden me niks. Van een scherpe leercurve was niet bepaald sprake. Pas toen ik via een vriend op school kennismaakte met mijn tweede leraar, viel het kwartje. Ik mocht van hem spelen wat ik wilde. En dat bleek de sleutel naar een bijna niet te stillen honger die jarenlang aanhield. 

JB vertelde me over zijn eigen leraren. De Zeeuw Chris Krekelberg en legendarische conservatoriumdocenten Wim Overgaauw, Ben de Bruin en Peter Nieuwerf. Mensen die de horizon van JB hebben verbreed. Maar ondertussen volgde de gitarist ook zijn eigen pad en zocht hij uit wat Jimi Hendrix, Black Flag en Bob Marley zoal bezielden. “Ik heb altijd heel erg een do-it-yourself-houding gehad”, stipte JB aan. En dus ontwikkelde hij zich als een gitarist met een heel eigen geluid. Bovendien als iemand met geweldige songschrijver capaciteiten en een vlijmscherp oor. 

Dat is overigens doorlopend misschien nog wel de belangrijkste les: luister gewoon heel goed, als je iets wilt spelen. Precies zoals de vader van de Australische gitaarheld Plini (en één van de nieuwe favorieten van JB Meijers, zoals hij tijdens het gesprek zei) hem ooit antwoordde toen hij als jochie vroeg hoe jazz hij moest leren spelen: “Just listen”, tipte Plini’s vader destijds. Zelf ben ik flink in de weer gegaan met JB’s cursus en heb ik na het gesprek met hem eens extra goed geluisterd naar zijn spel. Ik kijk enorm uit naar zijn show op BRIDGE Guitar Festival, al is het nog een verassing hoe hij die dag ten tonele verschijnt, zei hij zelf. Wat het ook wordt: ik heb er in ieder geval flink wat van opgestoken om even in zijn werk gedoken te hebben. Wat dat betreft gaan ook heel wat andere gitaristen die op BRIDGE spelen me vast weer verrijken en verrassen. Een beetje zoals het goeie inspirators en leraren betaamt.